HAMİLELİKTE VE DOĞUMDAN SONRA KEMİK ERİMESİ

GEBELİKTE VE DOĞUM SONRASINDA OSTEOPOROZ

Gebeliğin özellikle son aylarında çok az miktarda kemik kaybı normaldir ve bu kayıp doğumdan sonra hızla kendiliğinden düzelir. Gebelikte bebeğin kemik dokusu için gerekli kalsiyumdan dolayı ve göğüslerin süt vermeye hazırlanmasından dolayı anne az miktarda kalsiyum kaybeder, bu annede problem yaratmaz ve doğumdan sonra kendiliğinden düzelir. Emzirmeye bağlı annede oluşan kemiklerden kalsiyum kaybı emzirme kesilince hızla düzelir, annelerin ileriki yaşamları için bir risk teşkil etmez.
Ancak nadiren görülen bazı anne adaylarında özellikle omurga ve kalça kemiklerinde fazla miktarda kemik kaybı, hatta buna bağlı ağrılar, nadiren omurga kemiklerinde kırıklar görülebilmektedir. Buna gebeliğe bağlı osteoporoz (kemik erimesi) denir. Gebeliğe bağlı kemik erimesi görülen bazı hastalarda sebep gebeliğe zayıf kemiklerle, kalsiyum eksikliğiyle ve yetersiz beslenmeyle başlanılması olarak düşünülmüştür ancak bu kesin ve yeterli bir görüş değildir. Birçok hastada hiçbir neden bulunamamaktadır ve gebelik öncesinde son derece sağlıklı kemiklere sahip oldukları görülmektedir. Kırıklar genellikle doğumdan bir kaç ay sonra ve genellikle ilk doğumlardan sonra görülmektedir. Gebelikte bel ve sırt ağrısı normalde de zaten sık görülen bir şikayettir ve normalde eklemlerdeki bağların (ligamentlerin) gebelik hormonlarının etkisine bağlı gevşemesinden dolayı ve karındaki ağırlıktan dolayı olmaktadır. Gebelikte bel ve sırt ağrısı hakkında ayrıntılı bilgiye, tedavisine buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz. Gebeliğe bağlı osteoporoz nedeniyle kırık oluştuğunda genellikle çok ani ve şiddetli bir ağrı meydana gelir. Omurga kemiklerinde oluşan kırıklar ağrı, boyda kısalma, vücut duruşunda değişiklik gibi belirtilere neden olur. Kırık olmasa da gebeliğe bağlı kemik erimesi ağrıya neden olabilir, kalça ve eklem bölgelerinde, dizlerde, belde ağrılar olabilir. Bu ağrılar gebeliğin son aylarında veya doğumdan sonra başlayabilir ve genellikle doğumdan 3-6 ay sonra hızla düzelir.

Geçici kalça osteoporozu:
Bu durum genellikle gebeliğin son aylarında tek taraflı kalça ağrısı şeklinde belirti verir. Hastada kalça ağrısı dışında bacakta hareket güçlüğü meydana gelir. Bu hastalara genellikle yatak istirahati, koltuk değneği, non-steroid antienflamatuar ilaçlar ile tedavi verilir. Ortalama 6 ayda düzelme izlenir. Geçici kalça osteoporozunun nedeni bilinmemektedir ve hastaların çoğunda bir sebep bulunmaz, az oranda hastada travma hikayesi vardır.

Gebelikte ve doğum sonrasında görülen ciddi kemik erimesi veya kırıklar mutlaka fizik-tedavi uzmanı ve ortopedi uzmanı tarafından değerlendirilmelidir. Tedavisinde kalsiyum, D vitamini, gerekirse diğer antirezorptif  ilaçlar, ağrı kesici ilaçlar ve fizik tedavi, egzersiz uygulanabilir. Bazı kırıklarda sargı, atel ve çok nadiren ameliyat gerekebilmektedir. Bu tür durumlardan kaçınmak için hamilelerin süt ve yoğurt tüketimine özen göstermeleri gerekir, bu konuda ayrıntılı bilgi aşağıdaki linklerde mevcut.