YUMURTA ÇATLAMASI NEDİR?

KADINDA YUMURTA ÇATLAMASI NEDİR?

Yumurta çatlaması nedir?
Yumurta çatlaması kadında yumurtanın yumurtalıktan dışarıya salınması demektir.
Yumurta çatlaması = Yumurtlama = Ovulasyon = Folikül çatlaması = Folikül yırtılması = Folikül rüptürü --> Bu terimler tamamen aynı olayı ifade ederler.
Yumurta çatlaması sözü ile anlatılan olayda aslında çatlayan veya yırtılan yumurtanın kendisi değildir (yumurta hücresi değildir), yumurtanın etrafını saran foliküldür. Yumurta hücresi yumurtalıkta folikül denilen keseciklerin içerisinde bulunur. Yumurta hücresinin etrafını saran folikül belli bir büyüklüğe (genellikle 18-20 mm) eriştiğinde yırtılmaya (çatlamaya) başlar ve içerisinde bulunan yumurta hücresi yumurtalıktan dışarıya salınmış olur. Bu yumurta hücresi tüp tarafından yakalanır ve sperm ile buluşursa gebelik (döllenme) meydana gelir. Yumurta yumurtalıktan atıldıktan sonra yani yumurtlama olduktan sonra çatlama gibi bir duruma maruz kalmaz. Çatlama olayı zaten yumurtlamanın kendisidir.

Yumurtalık çatlaması nedir?
Yumurtalık yani tıbbi adıyla over denilen organ kadında yumurta hücrelerini içeren organdır. Çatlayan yumurtalık organının kendisi değildir, yumurta hücrelerini içeren folikül denilen keseciklerdir. Üstteki resimde yumurtalık üzerinde bulunan bir folikülün çatlaması neticesinde dışarıya salınan bir yumurta hücresi görülmektedir.

Yumurta çatlaması nasıl olur? Nasıl anlaşılır? Belirtileri?
Yumurta çatlaması yani yumurtlama (ovulasyon) olduğunda çatlayan folikülün içerisindeki sıvı karın içerisine yani rahim ve yumurtalıkların etrafına aktığı için genellikle hafif bir ağrıya neden olur. Kadınlar genellikle yumurta çatlaması olduğunda kasıklarında tek taraflı veya iki taraflı bir ağrı hissederler ama her yumurtlama döneminde hissedilmeyebilir. Yumurtlama günü yaklaşırken vajinal ıslaklıkta, akıntıda artış olur. Göğüslerde hassasiyet, şişme dolgunluk, vücut ısısında artma ve cinsel istekte artma yumurtlama döneminde görülen diğer belirtilerdir.

Yumurta çatlaması kaç gün sürer?
Yumurta çatlaması denilen olay bir anlık bir olaydır ancak yumurtalıktan salınan yumurta en fazla 12-24 saat kadar yaşayabilir. Bu nedenle yumurta çatlaması olduktan sonra en fazla bir gün içerisinde gebelik şansı vardır. Bu konuda daha detaylı açıklamaya buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Yumurta çatlaması için neler yapılmalı?
Özellikle kısırlık (infertilite) tedavisi göre hastalar tarafından sık sorulan bir sorudur bu. Bu konuda doktor önerisi ve ilaçları dışında hiçbir yöntem denenmemelidir. Bitkisel ilaçlar veya çeşitli isimlerle pazarlanan kürler bu konuda bir fayda sağlamayacağı gibi infertil hastaların çeşitli konularda zarar görmesini de sağlayabilir. Unutulmamalıdır ki bitkilerde hangi maddenin ne kadar bulunduğunun bir standardı yoktur ve infertilite gibi hassas bir konuda dışarıdan bu şekilde alınacak maddeler çok zararlı olabilir. Bu tür bitki, ot, çay v.b uygulamalardan kesinlike uzak durulması gerekir.

Yumurta çatlaması ne zaman olur? Adetin kaçıncı günü?
Yumurtlama olayı yaklaşık olarak adet kanaması başlamadan 14 gün önce meydana gelir. Adetleri daha seyrek örneğin 35 günde bir olan bir kadında yumurtlama adet başlamasından 21 gün sonra meydana gelir. Bu konuda ayrıntılı açıklamaya ve otomatik yumurtlama (yumurta çatlama) zamanı hesaplama programına buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz. Buna benzer şekilde adetleri düzenli 28 günde bir olan bir kadında yumurta çatlaması adet başlamasından 14 gün sonra olur, adetleri 30 günde bir olan bir kadında adet kanaması başladıktan 16 gün sonra olur.

Yumurta çatlaması ve hormonlar:
Yumurta çatlaması (folikül rüptürü) adet döneminin ortasına denk gelen günlerde östrojen (E2, enstradiol) ve LH hormonlarının düzeyinin maksimuma ulaşmasını (pik yapması) takiben meydana gelir. Estradiol (E2) hormonunun pik yapmasından 12-24 saat sonra LH hormonu pik yapar. LH hormonunun yükselmeye başlamasından 36 saat sonra (LH'nın maksimal seviyeye ulaşmasından 12 saat sonra) yumurta çatlaması meydana gelir. 

Yumurta çatlatma iğnesi:
Kısırlık tedavisi verilen hastalarda aynı normal kadın vücudundaki ritme benzer şekilde yumurta yeterince büyüklüğe eriştiğinde HCG hormonu (Koriogonadotropin alfa)  içeren ilaçlar uygulanır, bu ilaçlar "çatlatma iğnesi" olarak da adlandırılır. Bu ilacın özelliği kadın vücudunda bulunan LH hormonuna benzemesidir, bu nedenle LH yükselmesini taklit ederek yumurtanın çatlamasını sağlar. Yumurta çatlatma iğnesi uygulandıktan yaklaşık 36 saat sonra yumurta çatlaması yani yumurtlama (ovulasyon) meydana gelir.

Yumurta çatlamasından sonra döllenme olması:
Yumurta çatlamasından sonra salınan yumurta tuba (tüp) organı ile yakalanır ve yakın zamanlarda cinsel ilişkide bulunulmuşsa veya aşılama yapılmışsa sperm ile yumurta hücresi tüp içerisinde buluşur ve döllenme meydana gelir. Döllenme ile oluşan gebelik materyali rahim içerisine ilerleyerek yerleşir. Döllenme hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.