UYUŞTURUCU MADDE BAĞIMLILIĞI VE HAMİLELİK
Ülkemizde hamilelik öncesinde veya hamile iken uyuşturucu madde kullanım oranı net olarak bilinmemektedir ancak tüm ülkelerde tahmin edilenden daha yaygın olduğu sanılmaktadır. Uyşturucu madde kullanımının hamilelikte etkileri başlıca üçe ayrılır:
- Anne sağlığı üzerine etkileri
- Bebek sağlığı üzerine etkileri (Doğumdan önce, sonra ve ileri yaşlarda etkileri vardır.)
- Gebeliğin gidişatı üzerine etkileri
Anne sağlığı üzerine zararları:
Akciğer enfeksiyonları, hipertansiyon, endokardit, inme, serebrovasküler hastalıklar, psikiyatrik hastalıklar, AIDS, hepatit, malnütrisyon,
Gebelik ile ilgili zararları:
- Plasenta previa, dekolman plasenta, pprom, düşük (abortus), rahim içerisinde bebekte gelişme geriliği (IUGR), erken doğum, doğumsal özürler, doğumdan sonra solunum problemleri, ani bebek ölüm sendromu (SIDS), yenidoğan bebekte yoksunluk sendromu ve bebeğin doğumdan sonraki hayatında çeşitli sağlık problemleri.
KOKAİN:
Kokain damar yoluyla veya koklayarak kullanılabilen bir uyuşturucu maddedir. Bir kere kullanmakla bile bağımlılık yapma riski yüksektir.
Hamilelikte kokain kullanımı bebeğe gider kan akımını azaltır, bebeğin kan basıncını ve kalp atım hızını arttırır. Gebeliğin ilk haftalarında kullanımı düşüğe neden olabilir.
İleri gebelik aylarında kullanımı nelere neden olabilir: Erken doğum, plasenta dekolmanı, düşük doğum ağırlığı, gelişme gerilliği, ani bebek ölüm sendromu (SIDS), anne karnında bebek ölümü, mikrosefali, nörülojik gelişme bozukluğu, doğumsal anomaliler, mekonyum kirlenmesi
Bebekte çocukluk çağında davranış bozuklukları ve öğrenmek güçlüğü meydana gelebilir.
ESRAR (MARİHUANA):
Marijuana diğer adıyla esrar kullanımı kadında ve erkekte infertilite (kısırık) problemine yol açabilir. Kadınlarda yumurtlamayı engelleyici etkisi vardır. Bu nedenle marihuana kullanırken hamile kalma ihtimali düşüktür.
Gebelik döneminde esrar kullanımı bebekte gelişme geriliğine ve doğum sonrası ani bebek ölümü sendromuna (SIDS) neden olabilir. Bebek üzerine etkileri kullanılan dozların miktarı ile ilişkilidir. Doğumdan sonra bebekte dikkat ve öğrenme bozukluğu meydana gelebilir. Araştırmaların çoğu gebelikte marihuana kullanımının bebekte doğumsal anomali (özür, sakatlık) riskini arttırmadığını göstermektedir. Ancak marihuana kullanan bir çok insanın aynı zamanda alkol, sigara gibi diğer zararlı maddeleri kullanmasından dolayı marihuananın zararlı etkilerini net olarak belirlemek zordur.
Emzirme döneminde kullanmanın bebek üzerine etkileri net belirlenmemiştir ancak Amerikan pediatri akademisi emzirken marihuana kullanmaktan kaçınmayı önerir. Marihuana kullanmak anne sütünün kalitesini azaltır ve süt aracılığıyla bebeğe geçer.
EROİN (NARKOTİK MADDELER):
Narkotik maddeler: morfin, kodein, eroin, metadon, fentanil...
Opioid vücutta morfin gibi etki gösteren kimyasal maddelere denir, ağrı kesici ilaç olarak kullanılırlar.
Yumurtlamayı baskıladığı için gebe kalmayı zorlaştırır. Hamilelik döneminde eroin (heroin) kullanımı erken doğum, gelişme geriliği, ani bebek ölüm sendromu (SIDS), pprom (amniyon suyunun erken gelmesi), mekonyum boyanması, preeklampsi, dekolman plsent riskinde artışa neden olur. Ayrıca eroin kullanımından dolayı olarak annein AIDS (HIV) virüsü alma riski arttığından dolayı bu virüsün bebeğe geçme riski de söz konusudur.
Hamilelik döneminde eroin kullanımı sonucu doğan bebeklerin büyük kısmı doğumdan sonra bağımlılık ve yoksunluk belirtileri gösterirler. Bebekte titreme, ateş, ishal, beslenememe, solunum güçlüğü, kilo kaybı gibi belirtiler görülür. Bebek için ilaç tedavisi verilir.
Emzirme döneminde kullanılması durumunda bebeğe geçebilir ve zarar verebilir.
AMFETAMİN:
Amfetamin (metamfetamin) kullanımı gebelikte kokaine benzer etkiler meydana getirir, anne ve bebekte kalp atımını hızlandırır. Hamilelikte düşük, erken doğum, düşük doğum ağırlığı, dekolman plasenta gibi riskler artar.
Bebek amfetamin bağımlısı olarak doğabilir ve titreme, besleme güçlüğü, uyumama, kasılma gibi belirtiler görülebilir, ileri yaşlarda öğrenme güçlüğü meydana gelebilir.
LCD ve PCP:
LCD (lysergic acid diethylamide) ve PCP (phencyclidine) halüsinejik etkisi olan kimyasal maddelerdir. Hamilelikte sık kullanılması bebekte doğumsal özürlere eden olabilir. Erken doğum ve gelişme geriliğine neden olabilir.