GEBELİKTE (HAMİLELİKTE) GRUP B STREPTOKOK TARAMASI VE YENİDOĞAN ENFEKSİYONUNUN ÖNLENMESİ

B GRUBU STREPTOKOK BAKTERİLER (GBS) VE HAMİLELİKTE TARAMA YAPILMASI
B grubu streptokok bakteriler (Streptococcus agalactiae) hamile olan veya olmayan kadınların vücutlarında yüksek oranda bulunan bakterilerdir. Bu bakteriler kadınlarda gastrointestinal sistem (mide barsak sistemi, rektum), genitoüriner sistem (vajina, serviks üretra, idrar yolları), boğaz, deri gibi organlarda hiçbir hastalık oluşturmadan normal florada bulunan  bakterilerdir. Hamile olan ve olmayan kadınlarda yapılan araştırmalarda bu organlarda grup b streptokok bakterilerinin saptanma oranları %3-40 arasında (ortalama %10) değişmektedir.

Gebelik, doğum ve bebek konusunda grup B streptokokların önemi nedir?
Grup B streptokok bakterileri bulunduran hamilelerin yaklaşık yarısının doğum sırasında bu bakteriyi bebeğine geçirdiği belirlenmiştir. Bu bakteriler bebekte pnömoni (zatürre), menenjit, sepsis (vücutta yaygın enfeksiyon) şeklinde ciddi neonatal enfeksiyonlara yol açabilir, ölüme neden olabilir. Yaşamaya devam edebilen bebeklerde yüksek oranda felç, körlük, sağırlık gibi problemler meydana gelebilmektedir. Grup B streptokoklar bebeğe hamilelik sırasında geçmez, doğum sırasında bebek vajinada ilerlerken temas ile geçer bu nedenle önlemek için doğuma yakın dönemde antibiyotik kullanılır. Grup B streptokoklar yenidoğanda sepsis ve menenjitin en sık nedeni olmakla beraber doğum sırasında bakteriyi alan her bebekte hastalık meydana gelmez.
Grup B streptokoklar ayrıca annede idrar yolu enfeksiyonu, endometrit (rahim enfeksiyonu) gibi durumlara neden olabilirler.

Tanı ve Tarama:
Amerika Obstetrisyenler ve Jinekologlar Koleji (ACOG) ile Hastalık kontrol ve önlem merkezi (CDC) yukarıda anlatılan risklerin önlenmesi amacıyla bütün gebelerde 35-37 haftalar arasında grup b streptokok varlığının taranmasını önermektedir. Tarama amacıyla vajen, serviks ve rektum kültürleri yapılır. Bu bakteriler kendilerine özel kültür ortamında kolaylıkla tespit edilerek tanınırlar.

Tedavi ve Önlem:
Grup B streptokok bakterileri tespit edilen hamilelere antibiyotik proflaksisi verilmesi önerilmektedir. Bu sayede bakterinin anneden bebeğe geçişi önlenebilir.
Ayrıca daha önceki gebeliklerinden sonra bebekte grup b streptokok enfeksiyonu saptananlara, doğum sırasında ateşi yüksek olan annelere ve uzamış membran rüptürü olan annelere (doğumdan önce suların gelmesine rağmen 18 saatte doğumun gerçekleşmemesi) aynı şekilde antibiyotik (Penisilin G, Ampisilin) proflaksisi önerilir. Grup B streptokok taşıyan annelerin bebeklerini emzirmelerinde bir sakınca yoktur.