SERVİKAL GEBELİK (RAHİM AĞZI GEBELİĞİ)

GEBELİĞİN RAHİM AĞZINDA YERLEŞMESİ

Gebelik normalde rahim ağzında bulunmaz daha yukarıda rahimin tam içerisinde bulunur. Gebeliğin aşağıda rahim ağzının içerisine yerleştiği bu nadir görülen duruma servikal gebelik denir (serviks rahim ağzı demektir). Bu bir çeşit dış gebeliktir. Dış gebelik bunun dışında tüplerde, karın içerisinde, yumurtalıkta v.b oluşabilir.

Servikal gebelik dış gebeliğin en nadir görülen formlarından birisidir. Dış gebeliklerin %1'inden daha azı servikal gebeliktir. Tüp bebek (IVF) uygulanan hastalarda servikal gebelik görülme oranı artmaktadır. Tüp uygulanan hastaların yaklalık binde birinde servikal gebelik oluşmaktadır. Bir çalışmada tüp bebek uygulamarında meydana gelen dış gebeliklerin %3.7'sinin servikal gebelik olduğu bildirilmiştir. Tüp bebek uygulamalarınd servikal gebelik oranının neden arttığı net olarak bilinmese de embriyonun erken transferi sonucu henüz implantasyon yeteneği kazanmadığından rahim içerisinde tutunmaması ve bunun sonucunda rahim ağzına yerleşmesi gibi teoriler üzerinde tartışılmaktadır. Tüp bebek uygulanmayan normal hastalarda oluşan servikal gebeliklerin de neden oluştuğu bilinmemektedir, daha önce sezaryen veya küretaj gibi rahim ağzını zedeleyecek işlemleri geçirmiş olmak riski arttırıyor olabilir.

Tanı gebeliğin transvajinal ultrasonda rahim ağzı (serviks) içerisinde görülmesi ile kolay bir şekilde konulabilmektedir. Bazen tanıda MR da kullanılır.

Servikal gebeliğin en önemli riski aşırı kanamaya neden olabilmesidir. Bu nedenle tedavisi önemlidir. Tedavisinde diğer dış gebeliklerde kullanıldığı gibi metotrexate ilaç tedavisi veya cerrahi yöntemler kullanılır. Gebelikte kalp atımı mevcutsa bunu durdurmak için gebelik kesesi içerisine potasyun klorid enjeksiyonu yapılabilmektedir. Küretaj ile gebeliğin alınması risklidir çünkü aşırı kanamaya neden olabilmektedir bu durumda kanamayı durdurmak için acilen rahmin alınması (histerektomi ameliyatı) veya anjiografik uterin arter embolizasyonu (damarın tıkanması) gerekebilmektedir. Aşırı kanamayı engellemekj için küretaj işleminden önce uterin arter embolizasyonu yapılabilir ve küretajdan sonra rahim ağzına balon kateter uygulanarak kanama azaltılabilir. Rahim ağzına giden damarların anjiografik yöntemle tıkanması (uterin arter embolizasyonu) rahim ağzına ve dolayısıyla buradaki gebeliğe giden kanı azaltarak gebeliğin beslenmesini bozar ve bu şekilde gebeliğin yok olmasını sağlayabilir. Gebeliğin büyüklüğüne göre ve hastanın kanamasına, durumun aciliyetine ilaç tedavisi (metotreksat), uterin arter embolizasyonu, histerektomi ile rahmin alınması ameliyatı, küretaj gibi yöntemler kombine edilerek tedavi edilir.