MENOPOZ SONRASI KANAMALAR (POSTMENOZAL KANAMA)

Siklik hormon tedavisi sırasında görülen düzenli kanamalar hariç tutularak, menopozal dönemdeki bir kadında meydana gelen herhangi bir vajinal kanamaya postmenopozal kanama denir.
Siklik verilen hormon ilaçları zaten düzenli olarak adet kanaması yapmayı amaçlamak için daha genç yaştaki menopoz hastalarına verilir. Bu tür ilaç alan hastalarda da kanamalar düzensiz oluyorsa yine doktora başvurması gerekir.
Adet görmeyi sağlamayan diğer menopozal hormon ilaçlarında da ilk 3 ay lekelenmeler, düzensiz kanamalar olabilir fakat daha sonra olan her tür kanama mutlaka araştırmalıdır, doktora başvurmayı gerektirir.
Bazen idrar yollarından veya bağırsaklardan gelen kanamalar da bu tür vajinal kanamalarla karışabilir fakat bunlar postmenopozal kanama tanımına girmez.

Başlıca Sebepleri:
Atrofik endometrium (rahim iç tabakasının aşısı incelmesi).......... 60-80 %
Dışarıdan östrojen alımı (Hormon tedavisi).................................... 15-25 %
Endometrial hiperplazi (rahim iç tabakasının aşısı kalınlaşması)................. 5-10 %
Rahim içerisinde (endometrial polip) veya rahim ağzında polip..... 2-12 %
Endometrium (rahim) kanseri........................10 %
Bazı ilaçlar (meme kanseri için kullanılan tamoxifen)

Kanamanın kaynağı ne olabilir?
Vajen: Vajinal atrofi ve kuruluk sonucunda ve ilişkiye bağlı travma ile kanamalar olabilir. Vajinadan kaynaklanan bir kitle kanamaya sebep olabilir.
Rahim ağzı (Serviks): Buradan kaynaklanan polip (halk arasında et parçası denir) yada başka tür iyi yada kötü huylu kitleler kanama yapabillir.
Rahim (uterus) tan kaynaklanan kanamalar: Rahim iç tabakasının (endometrium) aşısı incelmesi yada aşırı kalınlaşması (endometrial hiperplazi), burada oluşmuş bir polip, myom yada başka tür iyi yada kötü huylu kitleler kanama yapabilir.


Tanı:
Postmenopozal kanama şikayeti ile gelen hastaya öncelikle yukarıda anlatıldığı gibi kanamanın kaynağını belirlemek için detaylı bir jinekolojik muayene yapılır. Spekulum ile rahim ağzında bir patoloji var mı diye bakılır. Bunun dışında ultrasonografi ile rahim ve yumurtalıklar değerlendirilir. Salinfüzyonsonografi (sis)yada histeroskopi gibi yöntemlerle rahim iç duvarını gözlemek gerekebilir. Menopoz sonrası dönemde rahim içerisinden kanaması olan her hastaya probe küretaj (endometrial biyopsi) (rahim içerisinden küretaj ile parça alma) yapılması gerekir. Bu işlem hatta menopoz sonrası kontrollerde rahim iç zarı (endometrium) 4-5 mm'den kalın olan kanaması olmayan hastalara bile kontrol amaçlı yapılır.

Tedavi:
Menopoz sonrası gelişen bir kanamanın tedavisi tamamen kanamanın nedenine bağlıdır.
Örneğin kanamanın sebebi rahim ağzında iyi huylu bir polip ise bunun alınması ve probe küretaj ile beraber patolojik incelenmesi tedavi için yeterli olur. Kanamanın sebebi probe küretaj sonucunda endometrial hiperplazi (rahim iç tabakasının aşısı kalınlaşması) olarak saptanmış ise bunun da yine patolojik tipine göre ilaç tedavisi (progesteron içeren hormonlar) yada bazen ameliyat ile tedavisi yapılır. Kanamanın sebebini araştırmak için rahim içerisinden küretaj ile biyopsi alınmış ve sonuç kötü huylu bir kanser gelmiş ise bu durumun tedavisi çok farklıdır ve jinekolojik onkologlarca planlanır. Kanama hastanın kullandığı hormon tedavisi yada başka bir ilaca bağlıysa ilaç tedavisi yeniden düzenlenir.