GEBELİKTE (HAMİLELİKTE ) TETANOS AŞISI

GEBELERE TETANOZ - DİFTERİ (Td) AŞISI UYGULANMASI
Hamilelikte yapılabilecek aşılardan birisi de tetanoz aşısıdır. Kızamık, kabakulak, kızamıkçık, su çiçeği aşısı gibi canlı aşıların gebelikte yapılması sakıncalıdır fakat tetanoz aşısı canlı mikroorganizma içermediğinden dolayı gebelikte güvenle yapılabilecek bir aşıdır. Difteri tetanoz aşısı inaktif tetanoz ve difteri toksinlerinden pürifiye edilerek hazırlanmış bir toksoid aşıdır. Daha önce tetanoz aşısı hiç yapılmamış veya aşı yapılmasının üzerinden 10 yıldan fazla süre geçmiş olan gebelere tetanoz aşısı yapılması önerilir.

Tetanoz aşısı yapılan anne adayında oluşan antikorlar bebeğe de geçer ve bebeği yenidoğan döneminde oluşabilecek tetanoz hastalığına karşı koruma sağlar. Hamilelikte yapılmasının nedeni bebeği yenidoğan tetanozundan korumaktır. Bebeğin doğum sırasında kordonunun (özellikle evde doğumlarda) steril olmayan bir aletle, bıçakla v.b kesilmesi sonucu bebekte tetanoz gelişebilir. Yenidoğan döneminde bebekte gelişebilecek tetanoz yüksek oranda ölümcül olabilmektedir, bunun önlenmesi açısından bu aşı çok önemlidir. Doğumdan sonra bebeğe DTB (difteri, tetanoz, boğmaca) aşısı şeklinde üçlü aşı yapılır ve tetanoza karşı bağışıklık sağlanmış olur. Daha sonra tetanoz aşısının 10 yılda bir rapeli yapılmalıdır aksi taktirde bağışıklanma etkisiz olabilir.

Tetanoz aşısı gebelikte ne zaman ve kaç kere yapılır?

Tetanoz aşısı gebelikte her dönemde yapılabilir fakat sıklıkla 3. ayın bitiminden sonra yapılması tercih edilir.

Eğer daha önce tetanoz aşıları tam olarak yapılmışsa ve son aşılamanın üzerinden 10 yıldan az süre geçmişse gebelik sırasında yapılması gerekmez.

Daha önce aşılamalar tam yapılmamışsa veya son aşının üzerinden 10 yıldan fazla süre geçmişse gebelikte (genellikle 5. ve 6. aylarda) 1 ay arayla toplam iki kere aşı yapılır. İkinci aşıdan 6 ay sonra bir doz daha aşı anneye yapılır. Bazı uygulamalarda bu aşıdan 1 yıl sonra bir doz daha, ve 1 yıl sonra bir doz daha yapılarak toplam 5 doza tamamlanmaktadır.

Hamilelik sırasında kirli bir metal ile kesilme veya batma gibi tetanoz açısından riskli bir durumla karşı karşıya kalınması durumunda aşı ile beraber tetanoz immunglobulin de yapılabilir.

Hiç aşılanmamış gebelerin en az iki doz Td aşısı almaları sağlanmalıdır. İkinci doz doğumdan en az iki hafta önce tamamlanmalıdır. Yeterli süre sağlanamadıysa tek doz Td almış gebenin ve bebeğinin tetanoz hastalığı açısından risk altında olduğu dikkate alınmalıdır. Temiz doğum şartlarının sağlanması ve bebeğin göbek bakımının doğru yapılması daha da önem kazanmaktadır.

Gebelikte uygulanan Tetanoz-Difteri (Td) aşı şeması:

Doz sayısı	Uygulama zamanı	Koruma süresi
Td 1	Gebeliğin 4. ayında - İlk karşılaşmada	Yok
Td 2	Td 1’den en az 4 hafta sonra	1-3 yıl
Td 3	Td 2’den en az 6 ay sonra	5 yıl
Td 4	Td 3’den en az 1 yıl sonra ya da bir sonraki gebelikte	10 yıl
Td 5	Td 4’den en az 1 yıl sonra ya da bir sonraki gebelikte	Doğurganlık çağı boyunca

Hamilelikte difteri-tetanoz-boğmaca (DTB) aşısı yapılabilir mi? 
Difteri tetanoz boğmaca aşısında bulunan boğmaca aşısı da aynen tetanoz ve difteri gibi toksoid olarak üretilmiştir (pertussis toksini) yani canlı bakteri içermez. Bu nedenle hamilelerde uygulanmasında bir sakınca yoktur ancak rutinde uygulanamaz. Sadece boğmaca enfeksiyonu riskinin arttığı durumlarda yapılması önerilir.