FETAL CERRAHİ (ANNE KARNINDA AMELİYAT)

Fetal cerrahi (fetal surgery) terimi anne karnında iken bebeğin ultrason gibi yöntemlerle tespit edilen bazı anomaliler nedeniyle ameliyat edilmesi anlamında kullanılmaktadır. Ara sıra gazetelerde bu konu ile ilgili "anne karnında ameliyat edildi" başlıklı haberlere rastlamaktayız. Özellikle son 25 yılda bu konuda bilimsel çalışmalar artmıştır ve nadir merkezlerde bu tür ameliyatlar uygulanmaktadır.

Fetal cerrahi girişim, gebelik süresince zararlı etkileri olan, doğum sonrası yaşamı tehdit eden ilerleyici anatomik malformasyonların düzeltilmesinde uygulanmaktadır.

Fetal cerrahi uygulanabilen durumlar:

- Hidronefroz, Üriner sistemde tıkanıklık

- Konjenital diaframatik herni (CDH)

- Akciğerin konjenital kistik adenomatoid malformasyonu (CCAM)

- Konjenital kalp anomalileri

- Sakrokoksigeal teratom (SCT)

- Hidrotoraks

- Hidrosefali

- Meningomyelosel, Spina bifida

- İkizden ikize transfüzyon sendromu

Anne karnındaki fetusa yapıan ameliyatlar sonrasında çalışmalarda farkedilen bir sonuç da fetuslarda yaranın yetişkin insanların tersine skar oluşturmadan iyileşmesidir. Bu durum yarık damak-dudak gibi bazı ameliyatların doğumdan önce yapılması konusunda bazı avantajlar sağlayabilir çünkü ameliyata bağlı skar ve izler az olacaktır.

Fetal cerrahi girişimin gebeliğin hangi periodunda yapılmasının uygun olduğu da henüz bilinmemektedir. 22. gebelik haftasından önce müdahalede bulunulursa düşük görülme olasılığı, 30. gebelik haftasından sonra operasyon yapılırsa erken doğum insidansı artmaktadır,
aradaki güvenli periodda düşük görülme insidansı ise bilinmemektedir.

Fetal cerrahide açık ve laparoskopik olmak üzere iki farklı teknik kullanılabilmektedir. Açık yöntem daha önce uygulanmaya başlamıştır. Açık yöntemle yapılan ameliyatta karına yapılan kesi ile rahime ulaşılır ve rahime yapılan kesi ile fetus rahim dışarısına alınır. Ameliyatın sonunda rahim ve gebelik amniyon zarları tekrar dikilerek kapatılır. Laparoskopik (endoskopik)yöntemde ise rahime içerisine yaklaşık 5 milimetrelik ufak deliklerden ince aletlerle ulaşılır. Laparoskopik yöntemde açık cerrahide fetusta oluşacak hipotermi (vücut ısısının düşmesi) riski daha aza indirilmiştir. Laparoskopik yöntemde uterusa açık yöntemdeki gibi büyük kesi yapılmadığı için erken doğum riski daha düşüktür.

Fetal cerrahiye bağlı gelişebilecek komplikasyonlardan en sık görüleni erken doğumdur. Diğer rastlanan komplikasyonlar arasında uterus rüptürü (rahimin yırtılması), amnşon sıvısının rahim dışına yani anne karnına sızması gibi komplikasyonlar bulunur.