AĞRILI ADET GÖRME (ADET SANCISI) (DİSMENORE)

Dismenore karın ve kasıkta menstrual kanama başlamadan önce ve kanama sırasında görülen ağrılardır. İki türü tanımlanmıştır. İlk adet görmeden itibaren sürekli olan ağrılı adet görme durumuna primer dismenore denir. Eskiden olmamasına rağmen sonradan başlayan ağrılı adet görme durumuna sekonder dismenore denir. Adet ağrısı (sancısı) rahmin kasılmalarına bağlı gelişir. Rahim adet sırasında kanamayı azaltmak için ve içerisinde bulunan kanları dışarıya atabilmek için kasılır. Özellikle doğum yapmamışlarda rahim ağzı fazla açık olmadığı için adet kanı daha zor boşalır ve adet ağrıları daha çok olur.

Sebepleri:
-Endometriozis
- Myomlar
- Adenomyozis
- Pelvik inflamatuvar hastalık (PID)
- Karındaki yapışıklıklar
- Spiral
- Premenstrual sendrom
- Yumurtalık kistleri
- Serviks (rahim ağzı) girişinin kürtaj enfeksiyon gibi nedenlere bağlı olarak daralmış olması
- Uterus polipleri
- Rahim içi yapışıklıklar
- İmperfore hymen (kızlık zarının adet görmeyecek şekilde kapalı olması)
- Çift uterus veya uterusda septum bulunması

Tanı:
Ağrılı adet görme (dismenore) sebebini araştırmak için öncelikle muayene ve ultrasonografi yapılır. Özellikle sekonder dismenorede ve tedaviye cevap vermeyen çok şiddetli olgularda endometriozis gibi hastalıkların araştırılması için laparoksopi yapılması gerekebilir.

Tedavi:
Tedavide ağrı kesini (non steroid anti enflamatuar) ilaçlar sıklıkla kullanılır. Bu ağrı kesicilerin ağrının başlayacağı tahmine dilen günden bir gün önce almaya başlanması çok daha etkili olacaktır, ağrı bitene kadar kullanılır. Daha nadiren doğum kontrol hapları (oral kontraseptifler) kullanılır. Ağrı kesiciler adet kanamasını azaltabilir ancak bu azalmanın hiçbir zararı yoktur.
Orta dereceli bölgesel sıcak uygulama iyi gelebilir. Bunun için sıcak banyo ya da ayaklara sıcak uygulama (sıcak bir havlu, termofor) önerilir.
Eğer kişide adet kanamasından önce baş ağrısı, karında şişlik,...vb problemler oluyorsa adetten bir hafta önce tuz kısıtlanmasına gidilebilir.
Düzenli uyku faydalı olabilir.
Masajda ağrıyı azaltmada etkili bir yöntemdir.
Egzersiz faydalı olabilir.
Doğum yaptıktan sonra (özellikle normal doğumdan sonra) adet ağrıları genellikle azalır. Doğumdan sonr rahim ağzının genişlemesi adet kanının daha rahat dışarıya atılmasını sağlar.
Altta yatan bir patoloji varsa dismenoreye yol açan hastalıklar gerekli tıbbi ve cerrahi tedavi ile düzeltilir.