SEZARYEN SONRASI NORMAL DOĞUM (SSVD)

SEZARYEN GEÇİRENLERDE VAJİNAL DOĞUM (SSVD)
Sezaryen olan bir kadının daha sonraki gebeliğinde normal doğum yapmasına "sezaryen sonrası vajinal doğum (VBAC, vaginal birth after cesarean)" veya "sezaryen sonrası normal doğum" denir. Bu durum her zaman mümkün değildir fakat bazı şartlar sağlandığında mümkün olmaktadır ve ülkemizde olmasa da bazı ülkelerde sık uygulanmaktadır. Her zaman mümkün olmayan ve her zaman güvenli olmayan bir durum olduğu da gerçektir. Bu nedenle bir kere sezaryen geçiren kadınlar bundan sonraki gebeliklerinde de hemen herzaman sezaryen olacakları konusunda öneriler alırlar bu nedenle genellikle "bir kere sezaryen hep sezaryen" sözü geçerli olur.

Hangi durumlarda sezaryen sonrası normal doğum uygun değildir?
- Daha önce sezaryen olmanızı gerektiren durum hala devam ediyorsa mecburen yine sezaryen olmanız gerekecektir. Örneğin annenin herhangi bir hastalığı nedeniyle sezaryen gerekmişse ve bu hastalık halen devam ediyorsa..
- Daha önce geçirilen sezaryende rahim dikine (vertikal) kesilmişse daha sonra normal doğum yapılamaz çünkü bu durumda rahmin normal doğumda yırtılma (rüptür) riski çok yüksektir. Fakat sezaryenlerde rahim duvarına dikine kesi nadiren yapılır çoğunlukla yan (transvers) kesi yapılır. Bu kesiden kasıt cildinize yapılan kesi değil rahim duvarına yapılan kesidir. Cilt yan kesilse bile rahim duvarındaki kesi dik olabilir. Bunu sezaryeni yapan doktor bilebilir sadece.
- Daha önce sezaryen gerektiren durum anne doğum çatısının uygunsuzluğu ise bu durum değişmeyeceği için yine normal doğum olamayacaktır.
- Çoğul gebelik olanlar
- Yüksek tansiyon ve şeker hastalığı olanlar
- Daha önce sezaryen dışında rahimle ilgili ameliyatlar (myom ameliyatı gibi) geçirenler
- Acil sezaryen ameliyatı yapılamıyacak yerlerde sezaryen sonrası normal doğum denenmemelidir.

Sezaryen sonrası normal doğum kimler için daha uygundur:
- Daha önce sadece bir kere sezaryen geçirmiş olanlar
- Pelvis yapısı (doğum kanalı) normal doğuma uygun olanlar
- Daha önce sezaryen dışında rahim ile ilgili ameliyat (myomektomi gibi) geçirmemiş olanlar
- Normal doğuma engel teşkil edecek herhangi bir hastalığı olmayanlar
- Bebeğin kilosunun normal sınırlardan fazla olmaması ve başı doğum kanalına doğru (verteks) pozisyonunda olması

Sezaryen ile doğumun ve normal yolla doğumun bazı farklı avantajları ve riskleri olduğu gibi sezaryen sonrası normal doğumun da bazı avantajları ve riskleri vardır. Örneğin sezaryen sonrası normal doğum ile anne bir kere daha sezaryen olmaktan kurtulmuş olacak ve doğum sonrası ağrı, enfeksiyon, kanama gibi komplikasyonlar daha az olacaktır.

Fakat sezaryen sonrası normal doğumun getirdiği en büyük risk rahmin yurtılması (uterin rüptür) riskidir ve bu durum bazen yırtık alanın onarılması ile tamir olabilirken bazen rahmin tamamen alınmasını gerektirecek kadar ciddi olabilmektedir hatta fazla miktarda kanama ile anne hayatını tehlikeye sokabilmektedir. Yapılan çalışmalarda sezaryen sonrası vajinal doğum denemelerinin %60-80 oranında başarıyla sonuçlandığı gösterilse de önemli riskleri nedeniyle ülkemizde sıcak bakılmayan ve pek denenmeyen bir uygulamadır. Bazen sezaryenin üzerinden 5 veya 10 yıl geçerse artık normal doğumun risksiz olabileceği konusunda yanlış duyumlar olabilmektedir hastalar etrafında, bunun aslı yoktur ve sezaryenin üzerinden çok yıllar geçse bile birşey değişmemektedir.

Bazen sezaryen geçirmiş bir anne adayı sancı çekmiş ve rahim ağzı fazlasıyla açılmış, normal doğuma çok az kalmış şekilde geldiğinde mecburen normal yoldan doğurtulabilmektedir.