MENOPOZDA GÖRÜLEN PSİKOLOJİK SORUNLAR

MENOPOZ DÖNEMİNDE PSİKOLOJİK PROBLEMLER VE PSİKİYATRİK HASTALIKLAR

Menopoz kadın hayatın çok önemli değişikliklerin olduğu doğal bir süreçtir. Yıllardır her ay adet kanaması geçirmeye alışmış olan kadın artık hiç adet görmez halle gelir veya kadın artık yumurtlama gerçekleştirmediğini ve doğurganlık yeteneğini kaybettiğini bilir. Bu çok önemli değişiklikler bazı kadınları psikolojik çok etkilerken bazılarını çok az etkiler, bu kadının sosyo kültürel durumu ve yaşadığı çevre v.b özelliklerle yakından ilgilidir. Örneğin bazı toplumlarda kadının genç ve güzel olması çok önemli bir faktördür ve kadın menopozla beraber yaşlanacağını, esksi kadar güzel olamayacağını düşünür, bu durumdan kötü anlamda etkilenir. Ancak bazı toplumlarda kadınlar menopozla birlikte ileri yaş grubuna geçerek sözü dinlenen daha saygın bir kimliğe kavuşurlar, bu toplumlarda menopoza girmek kadınları olumlu yönde etkiler genellikle. Yine bazı kadınlar menopoza girdikleri yıllarda çocukları büyüyüp iş sahibi olduğu için sorumluluklarının azaldığını artık hayatta bir dinlenme dönemine girdiklerini düşünerek olumlu etkilenirler. Sonuç olarak menopozun kadın psikoloji üzerindeki etkisi hem toplumlar ve kültürler arasında farklılık gösterir hem de kadının diğer ailevi ve çevresel özelliklerine göre de değişiklik gösterir.

Sadece menopoz döneminde menopozun etkisi ile görülen özel bir psikolojik bozukluk, psikiyatrik hastalık yoktur. Ancak özellikle daha eski yıllarda psikolojik problemlere yatkınlığı bilinen kadınlarda menopozun da etkisi ile bazı sorunlar meydana gelebilir. Bu problemler hem yukarıda örneklendiği gibi menopozun kadın hayatında ve vücudunda yarattığı önemli değişikliklerden kaynaklanıyor olabilir, hem de menopozda vücutta değişen hormonların (östrojen azalması) beyinde bazı bölgeleri etkilemesi nedeniyle olabilir.

Menopozda görülebilen psikolojik problemler:
- Uykusuzluk
- Depresyon
- Sürekli halsiz ve yorgun hissetme
- Anksiyete, endişe, panik
- Sinirlilik
- Hafıza problemleri
- Konsantrasyon bozukluğu
- Motivasyon eksikliği
- Dikkatsizlik
- Ağlama atakları

Östrojen hormonu menopozdan sonra çok azalır. Östrojen hormonunun beyinde glia hücrelerini, immün beyin bariyer sistemini, endorfin benzeri bazı maddelerin salınımını, beyne olan kan akımını etkilediği üzerine araştırmalar vardır. Östrojen hormonundaki azalmaın beyin fonksiyonlarını etkileyerek bazı psikolojik problemlerin oluşmasını kolaylaştırdığı konusunda şüpheler vardır.

Menopozda psikolojik sorunları önlemek ve azaltmak için öneriler:
- Egzersiz, spor
- Yoga, meditasyon gibi aktivitelerle ilgilenmek
- Sağlıklı beslenmeye dikkat etmek
- Alkolden uzak durmak
- El işleri, resim gibi çeşitli aktivitelerle ilgilenmek
- Aile ve çevredeki tanıdıklarla, arkadaşlarla ilişkileri iyi tutmak, yalnızlıktan kaçınmak.

Gerekirse psikiyatri uzmanlarından psikolojik destek alınmalıdır.